Waarom Kopen naar Wens?
Woningwet en aangescherpte normen kredietverlening
De prijzen van koopwoningen bereikten in de meeste regio's in 2022 recordhoogten. Het aanbod in het goedkope en middensegment is veel minder dan de vraag. De hoge prijzen en de schaarste beperken huishoudens sterk in de wijze waarop en waar ze willen wonen. Voor de groep met een verzamelinkomen tussen € 45.000 en € 60.000 is kopen in sommige gebieden nagenoeg onbereikbaar, mede door aangescherpte hypotheeknormen en de afgenomen hypotheekrenteaftrek. In onderstaande grafiek is de ontwikkeling van de gemiddelde koopsom in Nederland weergegeven. In 20 jaar tijd is die meer dan verdubbeld.
Daar komt nog bij dat corporaties op grond van de Woningwet huishoudens met een verzamelinkomen in 2023 boven de € 44.035 (eenpersoonshuishoudens) of € 48.625 (meerpersoonshuishoudens) nog maar zeer beperkt mogen huisvesten in een sociale huurwoning. Dit betekent dat huishoudens met een verzamelinkomen tussen € 45.000 en € 60.000 tussen wal en schip vallen. Kopen naar Wens kan dan uitkomst bieden: een betaalbare koopwoning bereikbaar gemaakt voor lagere en middeninkomens.
Doorstroming op de woningmarkt
Met Kopen naar Wens kan nog meer bereikt worden: het gat tussen huren en kopen wordt gedicht en zo worden huurders met een redelijk inkomen(sperspectief) verleid om door te stromen naar een koopwoning. Dit bevordert de doorstroming in de huursector en beperkt het zogenoemde 'scheefwonen'. Meer koopwoningen bereikbaar maken, kan ook helpen in buurten die op achterstand staan. Tijdig en met verstand Kopen naar Wens inzetten, kan wellicht kostbare en tijdrovende herstructureringsoperaties voorkomen.
Investeringsruimte voor corporaties
Voor woningcorporaties is de toekomstige cashflow bepalend voor de mate waarin geinvesteerd kan worden in het energiezuinig maken van het bestaande bezit, in het vernieuwen van de portefeuille, en in andere maatschappelijke opgaven. Verkoop van woningen levert een belangrijke bijdrage aan de cashflow, wat ruimte schept voor investeringen en/of verlagen van het leningenvolume. Alle overheden zetten (weer) in op het bijbouwen van flinke aantallen sociale huurwoningen. Door het toevoegen van (kleinere) appartementen, en het verkopen van de grotere (eengezins)woningen komt de gewenste portefeuillevernieuwing tot stand.
In de huidige overspannen woningmarkt biedt de grote koopvraag goede kansen voor verkoop. Corporaties hebben hun bezit sinds 2017 gescheiden in een sociaal en commercieel deel (vrije sector). Afhankelijk van de strategische beleidskeuzes zouden met name ook de vrije sectorwoningen (deels) als verkoopwoningen gelabeld kunnen worden. Veel corporaties hebben ook de potentieel te liberaliseren woningen in het commerciële deel ondergebracht. Ook deze woningen zouden (deels) voor verkoop kunnen worden gelabeld ten behoeve van een gezonde exploitatie van dit bedrijfsonderdeel. In dat geval zal er vooral behoefte zijn aan verkopen zonder terugkoopplicht.
Meeropbrengst direct inzetbaar
Kopen naar Wens onderscheidt zich van andere koopformules door het feit dat de verkoopopbrengst direct ingezet kan worden voor investeringen. Om de uitgestelde betaling te ontvangen, hoeft de corporatie namelijk de woning niet terug te kopen. De afspraak is dat de koper zelf de woning doorverkoopt en gelijktijdig afrekent met de corporatie. Door het ontbreken van de terugkoopnoodzaak is het ook niet nodig een voorziening te treffen voor een toekomstige terugkoop, wat een positief effect heeft op de solvabiliteit, en daarmee op de investeringsruimte.